ཉིན་བཅུ་པ། Day Ten
ག་རེ་བྱས་ནས།
Why?
ཚིག་དོན། Word meaning:
ང་ I, མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, at, /དགའ་པོ་ liking, ཞེ་དྲགས་ very, /ཡོད have, །
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, མེ་ཏོག་ flower, /སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, /འདུག is/are,
ང་ I, /མེ་ཏོག་ flowers, མཐོང་ see, དུས་ [time] when, སྐྱིད་པོ་ happy, /ཞེ་དྲགས་ very, /འདུག there is, am,
བྱས་ཙང་ therefore, so, that’s why, ང་ I, མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, at, /དགའ་པོ་ liking, ཞེ་དྲགས་ very, /ཡོད have, །
ངའི་ my, ནང་ལ་ at, in, /མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ flower garden, ཞིག་ a, /ཡོད have, །
མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ flower garden, དེ that/the, འི་ནང་ལ་ in, /མེ་ཏོག་ flower, འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ various different, /ཡོད have, །
འཛམ་གླིང་ [planet] earth, (same as འཛམ་བུའི་གླིང་), འདིའི་ནང་ལ་ in this, /མིག་ eye, ལ་ to, གཟུགས་ forms, མཛེས་པོ་ beautiful, pretty, དང་ and, ། ཨམ་ཅོག་ ear, ལ་ to, སྒྲ་ sound, སྙན་པོ་ pleasant [to hear], དང་ and, ། སྣ་ nose, ལ་ to, དྲི་མ་ smell, ཞིམ་པོ་ sweet (for smell), དང་ and, །ལྕེ་ tongue, ལ་ to, བྲོ་བ་ taste [to the tongue], ཞིམ་པོ་ tasty, དང་ and, ། ལུས་ body, ལ་ to, རེག་བྱ་ touch, འཇམ་པོ་ smooth, ལ་སོགས་པ་ etc., and so forth, མང་པོ་ many, /འདུག there is
དེ་ཚོ་ those, མྱོང་ experience, དུས་ [the time] when, /སྐྱིད་པོ་ happy, /འདུག is/are, (I experience),
ཡིན་ནའི་ but, དེ་ཚོའི་ their, ལྡོག་ཕྱོགས་ opposite, དེ་ཚོ་ they (them), མྱོང་དུས་ when experience, /སྐྱིད་པོ་ happy, enjoyable, རང་ so, much, /མི་ not, འདུག there is/are,
དེ་འདྲས་ like such, /ག་རེ་བྱས་ནས་ why, /རེད is/are, །
མེ་ཏོག་ flower, ཁ་ཤས་ some, ཀྱི་ of, ལོ་མ་ leaf, དང་ and, ཡལ་ག་ branch, ལ་ on, /ཚེར་མ་ thorn, /ཡོད་རེད there isare, །
ཡིན་ནའི་ but, མེ་ཏོག་ flower, མང་ཆེ་བ་ most of, ལ་ at/in/on, /ཚེར་མ་ thorn, /ཡོད་མ་རེད there is/are no, །
ང་ I, /མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ planting flowers, ལ་ towards, in, ཡང་ also, /དགའ་པོ་ཡོད like, །
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, >ང་ I, /མེ་ཏོག་བཏབ་དུས་ when planting flowers, /སྐྱིད་པོ་འདུག enjoy,
བྱས་ཙང་ therefore, >ང་ I, /མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ཡང་ also in planting flowers, /དགའ་པོ་ཡོད like,
ང་ཚོའི་ our, འཛམ་བུའི་གླིང་ [planet] earth, འདི་ this, ཡང་ also, /མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ flower garden, འདྲ་པོ་ like, similar, /འདུག is
ང་ལ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད།
ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད།
ད་དུང་ང་མེ་ཏོག་མཐོང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག
མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་དེའི་ནང་ལ་མེ་ཏོག་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད།
འཛམ་གླིང་འདིའི་ནང་ལ་མིག་ལ་གཟུགས་མཛེས་པོ་དང་། ཨམ་ཅོག་ལ་སྒྲ་སྙན་པོ་དང་། སྣ་ལ་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་དང་། ལྕེ་ལ་བྲོ་བ་ཞིམ་པོ་དང་། ལུས་ལ་རེག་བྱ་འཇམ་པོ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་འདུག
ཡིན་ནའི་དེ་ཚོའི་ལྡོག་ཕྱོགས་དེ་ཚོ་མྱོང་དུས་སྐྱིད་པོ་རང་མི་འདུག
མེ་ཏོག་ཁ་ཤས་ཀྱི་ལོ་མ་དང་ཡལ་ག་ལ་ཚེར་མ་ཡོད་རེད།
ཡིན་ནའི་མེ་ཏོག་མང་ཆེ་བ་ལ་ཚེར་མ་ཡོད་མ་རེད།
ང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ཡང་དགའ་པོ་ཡོད།
དེ་འདྲས་ག་རེ་བྱས་ནས་རེད།
གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག
དེ་ཚོ་མྱོང་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་མེ་ཏོག་བཏབ་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
བྱས་ཙང་ང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ཡང་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ཚོའི་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཡང་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་འདྲ་པོ་འདུག
བྱས་ཙང་ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད།
-
གླེང་མོལ། Conversation:
A: ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, ག་རེ་བྱས་ནས་ why, དགའ་པོ་ liking, /ཡོད་རེད has, །
B: གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, མེ་ཏོག་ flower, /སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, /ཡོད་རེད is/are,།
ད་དུང་ moreover, ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་ flower, མཐོང་ see, དུས་ [time] when, སྐྱིད་པོ་ joy, happy, /ཡོད་རེད has, །
A: ཁོང་ he/she, ལ་ with, /མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ garden, ཆེ་ལོས་ how big, /ཡོད་རེད has, །
B: ཁོང་ he/she, ལ་ with, /མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ garden, ཆུང་ཆུང་ small, ཞིག་ a, an, one, /ཡོད་རེད has, །
A: ཁོང་གི་ his/her, མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་ in the garden, /མེ་ཏོག་ཚང་མ་ all the flowers, གཅིག་པ་ same, /རེད་ is/are, པས ?, །
B: མ་རེད། no, ཁོང་གི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་ in his/her garden, /མེ་ཏོག་ flower, ཚང་མ་ all, གཅིག་པ་ same, /མ་རེད is/are not, །
ཁོང་གི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་ in his/her garden, /མེ་ཏོག་ flower, འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ various different, /ཡོད་རེད there is/are, །
A: མེ་ཏོག་ flower, ཁ་ཤས་ some, ཀྱི་ of, ལོ་མ་ leaf, དང་ and, ཡལ་ག་ branch, ལ་ on, /ག་རེ་ what, /ཡོད་རེད there is/are, །
B: མེ་ཏོག་ཁ་ཤས་ཀྱི་ལོ་མ་དང་ཡལ་ག་ལ་ on the leafs and branches of some flowers, /ཚེར་མ་ thorn, /ཡོད་རེད there is/are, །
ཡིན་ནའི་ but, མེ་ཏོག་ flower, མང་ཆེ་བ་ most of, mostly, ལ་ with, on, /ཚེར་མ་ thorn, /ཡོད་མ་རེད there is/are no, །
A: ཁོང་ he/she, /ག་རེ་ what, བྱེད་ཡག་ doing, ལ་ on/at, དགའ་པོ་ liking, /ཡོད་རེད has, །
B: ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་ flower, བཏབ་ཡག་ planting, growing, ལ་ on/at, ཡང་ also, དགའ་པོ་ liking, /ཡོད་རེད has, །
A: ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ on/at planting flowers, ག་རེ་བྱས་ནས་ why, དགའ་པོ་ liking, /ཡོད་རེད has, །
B: ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ on/at planting flowers, དགའ་པོ་ liking, ཡོད་རེད has, ། གང་ཡིན་ཟེར་ན། because, ཁོང་ he/she, མེ་ཏོག་བཏབ་དུས་ when planting flowers, སྐྱིད་པོ་ happy, /ཡོད་རེད has, །
A: ང་ཚོའི་འཛམ་གླིང་ our earth, འདི་ this, /ག་རེ་ what, འདྲ་པོ་ like, similar to, /ཡོད་རེད is,།
B: ང་ཚོའི་འཛམ་གླིང་ our earth, འདི་ this, /མ་ཏོག་ལྡུམ་ར་འདྲ་པོ་ like a garden, /ཡོད་རེད is, །
གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡོད་རེད།
ད་དུང་ཁོང་མེ་ཏོག་མཐོང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་ལ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ཆེ་ལོས་ཡོད་རེད།
ཁོང་ལ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་རེད།
མ་རེད། ཁོང་གི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་མེ་ཏོག་ཚང་མ་གཅིག་པ་མ་རེད།
ཁོང་གི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་མེ་ཏོག་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་ལ་མེ་ཏོག་ཚང་མ་གཅིག་པ་རེད་པས།
མེ་ཏོག་ཁ་ཤས་ཀྱི་ལོ་མ་དང་ཡལ་ག་ལ་ག་རེ་ཡོད་རེད།
མེ་ཏོག་ཁ་ཤས་ཀྱི་ལོ་མ་དང་ཡལ་ག་ལ་ཚེར་མ་ཡོད་རེད།
ཡིན་ནའི་མེ་ཏོག་མང་ཆེ་བ་ལ་ཚེར་མ་ཡོད་མ་རེད།
ཁོང་ག་རེ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན།
ཁོང་མེ་ཏོག་བཏབ་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད།
ང་ཚོའི་འཛམ་གླིང་འདི་མ་ཏོག་ལྡུམ་ར་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ང་ཚོའི་འཛམ་གླིང་འདི་ག་རེ་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
-
སྦྱོང་བརྡར། Practice:
I. Repeat After The Audio:
ག་རེ་བྱས་ནས་ Why?
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because,
བྱས་ཙང་ therefore, so, that’s why,
Verb + དུས་ when doing (the action), at the time of doing (the action/verb),
Verb + ཡག་ལ་ at/in/on doing [something],
1.
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་མར་མེ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ལན། ང་མར་མེ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་མར་མེའི་གཟུགས་དེ་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་མར་མེའི་འོད་ཀྱི་གཟུགས་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡོད་རེད།
ཕྱེ་མ་ལེབ་དེ་ཚོ་འོད་དང་གཟུགས་སྙིང་རྗེ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད། དེ་ཚོའི་མིག་ལ་འོད་དང་གཟུགས་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་དེ་ཚོ་མར་མེ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཕྱེ་མ་ལེབ་དེ་ཚོ་མར་མེའི་ཕྱོགས་ལ་ཕུར་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
2.
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ལན། ང་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་པི་ཝང་གི་སྐད་སྙན་པོ་འདུག
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་པི་ཝང་གི་སྒྲ་སྙན་པོ་ཡོད་རེད།
རི་དྭགས་ཡང་ན་ཤ་བ་དེ་ཚོའི་ཨམ་ཅོག་ལ་སྒྲ་སྙན་པོ་གོ་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་དེ་ཚོ་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
རི་དྭགས་དེ་ཚོ་སྒྲ་སྙན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
3.
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ལེན། ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་གི་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་འདུག
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་མེ་ཏོག་གི་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་ཡོད་རེད།
བུང་བ་དེ་ཚོའི་སྣ་ལ་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་ཚོར་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་དེ་ཚོ་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
བུང་བ་དེ་ཚོ་དྲི་མ་ཞིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
4.
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་ཁ་ལག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ལན། ང་ཁ་ལག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ཁ་ལག་གི་བྲོ་བ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ཁ་ལག་ལ་བྲོ་བ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་རེད།
ཉ་དེ་ཚོ་ལྕེ་ལ་བྲོ་བ་མྱོང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་དེ་ཚོ་ཁ་ལག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཉ་དེ་ཚོ་ཁ་ལག་གི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
5.
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་འདམ་ཆུ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ལན། ང་འདམ་ཆུ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་འདམ་ཆུའི་གྲང་བསིལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་འདམ་ཆུ་དེ་ཚོ་ལ་རེག་བྱ་ལ་གྲང་བསིལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡོད་རེད།
གླང་ཆེན་དེ་ཚོ་དབྱར་ཁ་གནམ་གཤིས་ཚ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་དུས་ལུས་ལ་གྲང་བསིལ་གྱི་རེག་བྱ་འདོད་པ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་གླང་ཆེན་འདམ་ཆུ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
གླང་ཆེན་དེ་ཚོ་དབྱར་ཁ་གནམ་གཤིས་ཚ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་དུས་འདམ་ཆུའི་ནང་་ལ་འཛུལ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
II. Particular exercise on today’s structures:
1.
Verb + ཡག་ལ་ at doing
ང་ལས་ཀ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་མེད།
ཁོང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ངའི་གྲོགས་མོ་བསམ་བློ་གཏང་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁོང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁྱེད་རང་ག་རེ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁྱེད་རང་ག་རེ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་མེད།
2.
Verb + དུས་ when doing [something]
ང་ལས་ཀ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ལས་ཀ་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
ང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་དུས་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག
ཁོང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་ཁ་ལག་བཟོ་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད།
ངའི་གྲོགས་མོ་བསམ་བློ་གཏང་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་བསམ་བློ་གཏང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁོང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁྱེད་རང་ལས་ཀ་ག་རེ་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
3.
བྱས་ཙང་ that’s why, therefore, so,
ང་ལས་ཀ་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ང་ལས་ཀ་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་དུས་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག བྱས་ཙང་ང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་མེད།
ཁོང་ཁ་ལག་བཟོ་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་ཁོང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་བསམ་བློ་གཏང་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་མ་རེད། བྱས་ཙང་ཁོང་བསམ་བློ་གཏང་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁོང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་ཡོད་མ་རེད། བྱས་ཙང་ཁོང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
4.
ག་རེ་བྱས་ནས་ why?
ཁྱེད་རང་ལས་ཀ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ལས་ཀ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ལས་ཀ་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ང་ལས་ཀ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁྱེད་རང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ཁ་ལག་བཟོ་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
5.
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because
ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག
ང་གཞས་རྙིང་པ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་གཞས་རྙིང་པ་དེ་ཚོ་སྙན་པོ་འདུག
ང་མེ་ཏོག་དེིའི་དྲི་མ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་དེའི་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་འདུག
ང་ཁ་ལག་འདི་ལ་དགའ་པོ་མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁ་ལག་འདིའི་བྲོ་བ་ཞིམ་པོ་མི་འདུག
ང་དུག་སློག་དེ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་དུག་སློག་དེ་འཇམ་པོ་འདུག
III. Answer the questions:
A: ཁྱེད་རང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ག་རེ་བྱས་ནས།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཕྱེ་མ་ལེབ་མར་མེ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཤ་བ་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: བུང་བ་དེ་ཚོ་མེ་ཏོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཉ་དེ་ཚོ་ཁ་ལག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: གླང་ཆེན་དེ་ཚོ་འདམ་ཆུ་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
ག་རེ་བྱས་ནས་ why?, གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, བྱས་ཙང་ that’s why, therefore, so,
-
དེ་རིང་གི་ཚིག་གསར། Today’s vocabulary:
ལོ་མ་ leaf
ཡལ་ག་ branch
ཚེར་མ་ thorn
མེ་ཏོག་བཏབ་ [to] plant flowers,
འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ various different, ཁ་ཤས་ some, མང་ཆེ་བ་ most of, mostly, འདྲ་པོ་ like, similar, དེ་འདྲས་ like such, ལྡོག་ཕྱོགས་ opposite,
མིག་ eye
གཟུགས་ form
ཨམ་ཅོག་ ear
སྒྲ་/སྐད་ sound
སྣ་/སྣ་ཁུང་ nose
དྲི་མ་ smell
ལྕེ་/ལྕེ་ལེ་ tongue
བྲོ་བ་ taste
ལུས་ body
རེག་བྱ་ touch (objective)
མྱོང་ experience
-
འབྲེལ་ཡོད་ཚིག་གསར། Related vocab:
ཕྱེ་མ་ལེབ་ butterfly
རི་དྭགས་/ཤ་བ་ deer
བུང་བ་ bee
ཉ་ fish
གླང་ཆེན་ elephant
མར་མེ་ butter lamp
འོད་ light
པི་ཝང་ lute, vina
འདམ་ཆུ་ swamp
སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ in general, དྲི་བ་ question, ལན་ answer,
འི་ཕྱོགས་ལ་/གི་ཕྱོགས་ལ་ towards the direction of, towards,
ཕུར་ fly, མཐོང་ see, གོ་ hear, འགྲོ་ go, འཁོར་ hover, ཚོར་ feel, འཛུལ་ enter, get into, མྱོང་ experience,
-
Grammar:
I. Word Order of Today’s Sentences
II. Seeing the structures
III. ཞེ་ས་ Honorific
I. Word order of today’s sentences:
II. Seeing the structures:
1. Verb + ཡག་ལ་
ཡག་ is similar to ‘ing’ or ‘to’ with a verb
For example:
1.
ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་ study, བྱེད་ཡག་ doing, ལ་ in/at/on/towards, ལ་ at/in/towards, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད have, am there, །
2.
ང་ཁ་ལག་བཟོ་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ I, /ཁ་ལག་ food, བཟོ་ཡག་ making, ལ་ at, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད have, am there, །
Note: The verb at this structure sense needs to be in present form when writing. The verb is in noun form when ཡག་ is there.
The term ལ་ which means ‘at/in/on’ is optional. It is sometimes not said
2. Verb + དུས་ when doing [something]
དུས་ is time, in the structure (verb+དུས་), it says when or at the time of doing the verb/action.
For example:
1.
ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་ study, བྱེད་དུས་ when doing, /སྐྱིད་པོ་ happy, /འདུག am [there],
2.
ཁྱེད་རང་ཁ་ལག་བཟོ་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག་གས།
ཁྱེད་རང་ you, /ཁ་ལག་ food, བཟོ་དུས་ when making, /སྐྱིད་པོ་ happy, /འདུག་གས there?, །
3. གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because,
It answers the question ‘why?’. The reason is said after the phrase ‘གང་ཡིན་ཟེར་ན་
For example:
1.
ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག
ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་ study, བྱེད་ཡག་ doing, ལ་ at, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད have, am there, ། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, >ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་ when doing study, /སྐྱིད་པོ་ happy, /འདུག am there,
2.
ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག
ང་ I, /མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, at, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད have, am there, ། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, >མེ་ཏོག་ flower, /སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, /འདུག is/are there,
4. བྱས་ཙང་ that’s why, therefore, so,
Likewise, it answers the question ‘why?’. The reason is said before the phrase ‘བྱས་ཙང་
For example:
1.
ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སྐྱིད་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་ when doing study, /སྐྱིད་པོ་ happy, /འདུག am, there, བྱས་ཙང་ therefore, >ང་ I, /སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ལ་ at doing study, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད am there, །
2.
མེ་ཏོག་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
མེ་ཏོག་ flower, /སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, /འདུག is/are there, བྱས་ཙང་ therefore, >ང་ I, /མེ་ཏོག་ལ་ towards flower, /དགའ་པོ་ liking, /ཡོད am there, །
Flowers are beautiful, therefore I like flowers.
5. ག་རེ་བྱས་ནས་ why?
It is a question word ‘why?’. It is asking for the reason
For example:
1.
ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁྱེད་རང་ you, /མེ་ཏོག་ལ་ towards flowers, /ག་རེ་བྱས་ནས་ why?, /དགའ་པོ་ཡོད like, །
2.
ཁོང་མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་ he/she, /མེ་ཏོག་བཏབ་ཡག་ལ་ at planting flowers, /ག་རེ་བྱས་ནས་ why?, /དགའ་པོ་ཡོད་རེད likes, །