• THE PARTICLES (ཕྲད།):

 

 གྱི་ཀྱི་གི་འི་ཡི་

 

Name of the particle is  ‘འབྲེལ་སྒྲ། ‘Genitive particle’’ 

Lit. meaning: 

སྒྲ་ term [that shows where it is] འབྲེལ་ connected to in a belonging way

 

It is the 6th case

 

​

• FUNCTIONS (འཇུག་པ།):

 

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། ‘Preposition’ ways 

II. རྣམ་དབྱེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། ‘Conjunction’ ways 

 

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ།

‘Preposition’ ways

 

of, _’s, related to,

1. ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting parts to its body

2. བདག་པོ་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting things to its owner

3. རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting supported one to its support

4. གཞི་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting to the basis/material of a thing

5. ངོ་བོ་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Showing the same essence

6. ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting to a phenomenon to a phenomenon holder 

7. གང་དེ་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Showing relative clause

8. ཁྱད་ཆོས་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Showing a particular quality

9. ཁྱད་ཆོས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting to a noun for an adjective 

10. མཚོན་དོན་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Connecting a symbolizing name to its meaning

11. མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Showing the characteristics

 

1. ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། 

The particle connecting parts to its bod

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

ང་ཡི་ལག་པ་

ང་ I. ཡི་ of, ལག་པ་ hand,

hand of me, my hand

 

2.

 

ལག་པའི་མཛུབ་མོ་

ལག་པ hand, འི་ of, _’s,  མཛུབ་མོ་ finger,

fingers of hands, hand’s finger,

 

3.

 

དཀར་ཡོལ་གྱི་ལུང་

དཀར་ཡོལ་ cup, གྱི་ of, _’s, ལུང་ handle,

handle of a cup, a cup’s handle,

 

4.

 

བླ་མའི་ཞབས་

བླ་མ ‘Lama’, ‘Guru’, Master, འི་ of, _’s, ཞབས་ feet (honorific),  

Lama’s feet

 

5.

 

བདག་གི་སྤྱི་བོ་

བདག་ I (classical), གི་ of, སྤྱི་བོ་ crown head,

crown head of me, my crown head

 

2. བདག་པོ་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

The particle connecting things to its owner

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

ངའི་གློག་ཀླད་

ང I, འི་ of, གློག་ཀླད་ computer,

my computer (computer that belongs to me)

 

2.

 

ཁོང་གི་དཀར་ཡོལ་

ཁོང་ he/she, གི་ of, དཀར་ཡོལ་ cup,

his/her cup (cup that belongs to him/her)

 

3.

 

རིན་པོ་ཆེའི་དགོན་པ་

རིན་པོ་ཆེ precious one, འི་ of, _’s, དགོན་པ་ monastery,

Rinpoche’s monastery

 

4.

 

བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཁང་པ་

བཀྲ་ཤིས་ Tashi, ཀྱི་ of, _’s, ཁང་པ་ house,

Tashi’s house

 

3. རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

The particle connecting supported one to its support

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

ཅོག་རྩེའི་སྒང་གི་དེབ།

ཅོག་རྩེ table, འི་ of, སྒང་ on top, གི་ of, which is, དེབ book, །

the book [which is] on the table

 

2.

 

རྐུབ་བཀྱག་འོག་གི་ས་གདན།

རྐུབ་བཀྱག་ chair, འོག་ beneath, under, གི་ of, which is, ས་གདན floor seat, carpet, །

the carpet [which is] beneath the chair

 

3.

 

ཁྱེད་རང་མདུན་གྱི་དཀར་ཡོལ།

ཁྱེད་རང་ you, མདུན་ front, གྱི་ of, which is, དཀར་ཡོལ cup, །

the cup [which is] in front of you 

 

4.

དཀོར་ཡོལ་ནང་གི་ཇ།

དཀོར་ཡོལ་ cup, ནང་ in[side], གི་ of, which is, ཇ tea, །

the tea [which is] in the cup

 

4. གཞི་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

The particle connecting to the basis/material of a thing

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

གསེར་གྱི་བུམ་པ།

གསེར་ gold, གྱི་ [made] of, བུམ་པ vase, །

vase made of gold, golden vase,

 

2.

 

དངུལ་གྱི་ཕོར་པ།

དངུལ་ silver, གྱི་[made] of, ཕོར་པ bowl, །

bowl made of silver, silver bowl

 

3.

 

བལ་གྱི་ས་གདན།

བལ་ wool, གྱི་ [made] of, ས་གདན floor carpet, carpet, །

floor carpet made of wool, woolen carpet

 

4.

 

ཤིང་གི་རྐུབ་བཀྱག

ཤིང་ wood, གི་ [made] of, རྐུབ་བཀྱག chair,

chair made of wood, wood chair,

 

5. ངོ་བོ་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

 The particle showing the same essence 

5.1 དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ། Same essence which engages to a synonym of a name 

5.2 དཔེ་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ། Same essence which engages a metaphor to its meaning 

 

5.1 དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ།

Same essence which engages to a synonym of a name

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཉི་མ།

སྣང་བྱེད་ illuminator, (poetic name for the sun), ཀྱི་ of, ཉི་མ sun, །

illuminator, the sun,
illuminator or the sun,
the sun of the illuminator,

 

2.

 

འཇིག་རྟེན་གྱི་འཁོར་བ།

འཇིག་རྟེན་ world, གྱི་ of, འཁོར་བ Samsara, །

the world, the Samsara,
the world or the Samsara,
the Samsara of the world

 

3.

 

དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ།

དལ་འབྱོར་ free and rich (synonym for the precious human body), གྱི་ of, མི་ལུས་ human body, རིན་པོ་ཆེ precious, །

free and rich, the precious human body,
free and rich or the precious human body,
the precious human body of the free and rich

 

5.2 དཔེ་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ།

Same essence which engages a metaphor to its meaning:  

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ།

འཁོར་བ samsara, འི་ of, like, རྒྱ་མཚོ ocean, །

ocean of samsara, ocean like samsara,

 

2.

 

དལ་འབྱོར་གྱི་གྲུ་ཆེན།

དལ་འབྱོར་ precious human body, གྱི་ of, like, གྲུ་ཆེན great boat, །

great boat of the precious human body, 
great boat like precious human body,

 

3.

 

མཉན་པའི་བླ་མ་

མཉན་པ captain, འི་ of, like, བླ་མ་ ‘Lama’, ‘Guru’, Master,

Lama like captain

 

4.

 

ལུས་ཀྱི་མགྲོན་ཁང་

ལུས་ body, ཀྱི་ of, like, མགྲོན་ཁང་ guest house, 

guest house of body, 
guest house like body,

 

5.

 

རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་

རྣམ་ཤེས་ consciousness, ཀྱི་ of, like, མགྲོན་པོ་ guest, 

guest of consciousness, 
guest like consciousness, 

 

6.

 

ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉིད་

ཉོན་མོངས་ affliction, ཀྱི་ of, like, གཉིད་ sleep, 

Sleep of the afflicted emotions

 

7.

 

གཏི་མུག་གི་མུན་ནག་

གཏི་མུག་ ignorance, stupidity, གི་ of, like, མུན་ནག་ darkness, 

Darkness of the ignorance

 

8.

 

འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆུ་

འདོད་ཆགས་ attachment, ཀྱི་ of, ཆུ་ river, water, liquid, 

River of attachment

 

9.

 

ཞེ་སྡང་གི་མེ་

ཞེ་སྡང་ aversion, གི་ of, མེ་ fire, 

Fire of aversion

 

10.

 

རྣམ་རྟོག་གི་སྤྲིན་རུམ་

རྣམ་རྟོག་ concept, གི་ of, སྤྲིན་རུམ་ thick clouds, 

Thick clouds of conceptions

 

6. ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། 

The particle connecting to a phenomenon to a phenomenon holder

 

དཔེར་བརྗོད། Examples:

 

1.

 

ཕོར་པའི་དབྱིབས།

ཕོར་པ bowl, འི་ of, དབྱིབས shape, །

shape of a bowl, bowl shape,

 

2.

ཕོར་པའི་ཁ་དོག

ཕོར་པ bowl, འི་ of, ཁ་དོག colour,             

colour of a bowl, bowl colour,

 

3.

ཕོར་པའི་ནང་།

ཕོར་པ bowl, འི་ of, ནང་ in[side], །

inside of a bowl

 

4.

ཕོར་པའི་ཕྱི།

ཕོར་པ bowl, འི་ of, ཕྱི out[side], །

outside of a bowl

 

5.

ཕོར་པའི་འཁྲིས།

ཕོར་པ bowl, འི་ of, འཁྲིས nearby, །

nearby a bowl

 

6.

ཐར་པའི་ཕན་ཡོན།

ཐར་པ liberation, འི་ of, ཕན་ཡོན beneficial qualities, །

beneficial qualities of liberation

 

7.

འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས།

འཁོར་བ samsara, འི་ of, ཉེས་དམིགས faults, །

samsaric faults, faults of samsara

 

8.

སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས།

སེམས་ mind, ཀྱི་ of, གནས་ལུགས abiding mode, །

abiding mode of the mind

​

​