4. དེ་ཉིད།

Chính bản thân nó

​

Giới Liên Từ ‘ladon’ thông thường chỉ nêu lên đối tượng gián tiếp, nhưng trong trường hợp này, đối tượng mà ‘ladon’ chỉ về - chính bản thân vật thể - đóng vai trò như đối tượng thật sự hoặc trực tiếp của Động Từ

Lưu ý: để có thể đến được với chức năng này, cần phải kiểm tra xem Động Từ có áp dụng được cho cả đối tượng trực tiếp và gián tiếp không.

Mời các bạn xem dưới đây các nhóm chia của chức năng ‘དེ་ཉིད་’ này của ‘Ladon’

Trả lời câu hỏi ‘Như thế nào?’:

4.1 Trường hợp So Sánh

4.2 Trường hợp Trạng Từ

4.3 Trường hợp Chủ Đề Hoá 

4.4 Trường hợp Tuỳ Vào Động Từ

 

4.1 Trường hợp So Sánh

4.1.1 So sánh dựa trên bản chất của cái khác/người khác

4.1.2 So sánh dựa trên bản chất của chính mình vào các thời điểm khác nhau

 

4.1.1 So sánh dựa trên bản chất của cái khác/người khác

​

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

ཐག་པ་ཅི་རུ་སྣང་། 

ཐག་པ་སྦྲུལ་དུ་སྣང་།

ཐག་པ་ dây thừng, / ཅི་ cái gì, རུ་ như, / སྣང་ hiển thị, །        
ཐག་པ་ dây thừng, / སྦྲུལ་ rắn, དུ་ như, / སྣང་ hiển thị, །    

Dây thừng hiển hiện như cái gì?

Dây thừng hiển hiện như một con rắn.

Lưu ý: Ở đây Động Từ “hiển hiện” (སྣང་) có thể áp dụng được cho cả con rắn lẫn dây thừng.

 

​

2.

 

ཆང་ཅི་རུ་འཐུང་། 

ཆང་བདུད་རྩིར་འཐུང་།

ཆང་ ‘chang’, (thức uống Tây Tạng), / ཅི་ cái gì, རུ་ như, / འཐུང་ uống, །            
ཆང་ ‘chang’, (thức uống Tây Tạng), / བདུད་རྩི nước tiên, ར་ như, / འཐུང་ uống, །        

Rượu ‘chang’ đang được uống như thế nào?

Rượu ‘chang’ đang được uống như nước tiên.

 

 

3.

 

ཁོང་ཁྲོ་ཅི་རུ་འབར། 

ཁོང་ཁྲོ་མེ་རུ་འབར།

ཁོང་ཁྲོ་ sự tức giận, / ཅི་ cái gì, རུ་ như, / འབར thiêu đốt, །            
ཁོང་ཁྲོ་ sự tức giận, / མེ་ lửa, རུ་ như, / འབར thiêu đốt, །

Sự nóng giận thiêu đốt như là gì?

Sự nóng giận thiêu đốt như lửa.

 

 

4.

 

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅི་རུ་ཤེས།  

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་རུ་ཤེས།

སེམས་ཅན་ chúng sinh, ཐམས་ཅད་ tất cả, / ཅི་ cái gì, རུ་ như, / ཤེས [được] biết, །    
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་, / མ་ mẹ, རུ་ như, / ཤེས được biết, །

Tất cả chúng sinh được biết đến như là gì?

Tất cả các chúng sinh được biết đến như mẹ.

 

 

5.

 

སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་འཛིན།

སྡུག་བསྔལ་ đau khổ, / བདེ་བ hạnh phúc, ར་ như, / འཛིན bám chấp, །

Đau khổ được bám vào như hạnh phúc.

 

 

7.

 

མི་རྟག་པ་རྟག་པར་འཛིན།

མི་རྟག་པ་ vô thường, / རྟག་པ sự vĩnh cửu, ར་ như, / འཛིན bám vào, །

Sự vô thường được bám như như sự vĩnh cửu.

 

4.1.2 So sánh dựa trên bản chất của chính mình vào các thời điểm khác nhau:

4.1.2a) Một cách không chủ đích

4.1.2b) Một cách chủ đích

 

4.1.2a) Một cách không chủ đích:

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:
 

1.

 

སྡུག་བསྔལ་ཉུང་དུ་འགྲོ།

སྡུག་བསྔལ་ đau khổ, / ཉུང་དུ་ ít hơn, / འགྲོ trở nên, །            

Đau khổ sẽ trở nên ít hơn.

 

 

2.

 

སྙིང་རྗེ་ཆེ་རུ་འགྲོ།

སྙིང་རྗེ་ sự từ bi, / ཆེ་རུ་ tăng trưởng hơn, / འགྲོ trở nên, །        

Từ bi sẽ trở nên tăng trưởng hơn

 

 

3.

 

ལམ་ཉེ་རུ་འགྲོ།

ལམ་ con đường, / ཉེ་རུ་ gần hơn, / འགྲོ trở nên, །        

Con đường sẽ trở nên gần hơn.

 

 

4.

 

འོད་གསལ་དུ་འགྲོ།

འོད་ ánh sáng, / གསལ་དུ་ rõ hơn, / འགྲོ trở nên, །        

Ánh sáng sẽ trở nên rõ hơn.

 

​

4.1.2b) Một cách chủ đích:

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ཐག་པ་རིང་དུ་བཏང་།

ཐག་པ་ dây thừng, / རིང་དུ་ dài hơn,  བཏང་ được làm cho, །                    
Dây thừng được làm cho dài hơn.

 

 

2.

 

ལམ་ཉེ་རུ་བཏང་།

ལམ་ con đường, / ཉེ་རུ་ gần hơn, / བཏང་ được làm cho, །            

Con đường được làm cho gần hơn.

 

 

3.

 

ཐབས་ཤེས་བཟང་དུ་བཏང་།

ཐབས་ཤེས་ giải pháp, / བཟང་དུ་ tốt hơn, hay hơn, / བཏང་ được làm cho, །    

Giải pháp được làm cho tuyệt vời hơn.

 

 

4.

 

ཁང་པ་ཆེ་རུ་བཏང་།

ཁང་པ་ căn nhà / ཆེ་རུ་ to hơn / བཏང་ được làm cho, །            

Căn nhà được làm cho to hơn.

 

Lưu ý: 

1. Để có được chức này cho Giới Liên Từ ‘ladon’, Tính Từ trước nó cần được dùng trong thể Động Từ hoặc trong hình thức thu gọn và

2. Động Từ chính được giới hạn trong phạm vi Động Từ Nối:

'làm' (གཏོང་) cho trường hợp có chủ đích, và

'trở thành' (འགྲོ་) cho trường hợp không có chủ đích.

 

 

​4.2 Trường hợp Trạng Từ:

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ

 

1.

 

སྐད་ཆ་ག་ལེར་བཤད་པ།

སྐད་ཆ་ lời, diễn thuyết, / ག་ལེར་ một cách chậm rãi, / བཤད་པ để nói, །

Để nói một cách chậm rãi

 

 

2.

 

བསམ་པ་མྱུར་དུ་རྫོགས།

བསམ་པ་ nguyện ước, chủ ý, / མྱུར་དུ་ một cách nhanh chóng, / རྫོགས [được] hoàn thiện, །            

Đã hoàn thành ước nguyện một cách nhanh chóng

 

 

3.

 

སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ།

སྟོང་པ་ཉིད་ tính không, / མངོན་སུམ་དུ་ một cách trực tiếp, / མཐོང་བ việc nhìn, để nhìn, །        

Để nhìn/nhìn tính không một cách trực tiếp

 

 

4.

 

སྟོང་པ་ཉིད་དོན་སྤྱི་ཙམ་དུ་མཐོང་བ།

སྟོང་པ་ཉིད་ tính không, / དོན་སྤྱི་ đối tượng chung, ཙམ་དུ་ chỉ, / མཐོང་བ việc nhìn, để nhìn, །

Nhìn tính không một cách chung chung

 

 

5.

 

དམ་ཆོས་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ།

དམ་ཆོས་ Đạo trân quý, / ནན་ཏན་དུ་ một cách chân thực , / བྱ་བ để làm, །            

Đạo trân quý cần được thực hành một cách chân thực. 

 

 

6.

 

བླ་མ་ཤིན་ཏུ་མཉེས།

བླ་མ་ ‘Lama’, Đạo Sư, / ཤིན་ཏུ་ một cách xuất sắc, một cách tự nhiên,  / མཉེས [được] vui lòng, །        

Đạo sư được làm cho vui lòng một cách xuất sắc. 

 

4.3 Trường hợp Chủ Đề Hoá

Lưu ý:

Ở đây, nhóm Giới Liên Từ này có ý nghĩa giống Giới Liên Từ Nhấn Mạnh ‘ནི་’ (đối với) và chúng có thể được giấu đi

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ལུས་འདི་ལ་ནམ་འཇིག་ངེས་པ་མེད།

ལུས་ cơ thể, འདི་ này, ལ་ đối với, / ནམ་ khi, འཇིག་ huỷ diệt, / ངེས་པ་ điều chắc chắn, / མེད không có, །

Đối với cơ thể này mà nói, không có sự chắc chắn rằng lúc nào nó sẽ kết thúc.

 

 

2.

 

དེ་ལ་འདི་རུ་ལྟ།              

དེ་ đấy, nó, ལ་ đối với, / འདི་ này, རུ་ như, / ལྟ nhìn, །

Đối với cái đấy mà nói, nó được xem như là cái này.

 

 

3.

 

ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་སྣང་།      

ཐག་པ་ dây thừng, ལ་ đối với, / སྦྲུལ་ con rắn, དུ་ như, / སྣང་ hiển thị, །

Đối với sợi dây thừng mà nói, nó hiển hiện giống như con rắn.

 

 

4.

 

སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན།

སྡུག་བསྔལ་བ་ cái/người mà đang chịu đau khổ, sự đau khổ, ལ་ đối với, / བདེ་བ sự hạnh phúc, ར་ như là, / འཛིན bám chấp, །

Đối với trạng thái khổ đau mà nói, nó được xem như là hạnh phúc.

 

 

5.

 

ཤེས་རབ་ལ་སྟོང་ཉིད་ཡིན།

ཤེས་རབ་ trí tuệ, ལ་ về, / སྟོང་ཉིད་ tính không, / ཡིན là, །

Về trí tuệ mà nói, ấy là tính không.

 

 

6.

 

ཐབས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡིན།

ཐབས་ phương thức, ལ་ về, / སྙིང་རྗེ་ từ bi, / ཡིན là, །

Về phương thức mà nói, ấy là từ bi.

 

 

7.

 

འབྲས་བུ་ལ་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཡིན།

འབྲས་བུ་ thành quả, kết quả, ལ་ về, / རྫོགས་ hoàn thiện, hoàn hảo, སངས་རྒྱས་ [quả] Phật, / ཡིན là།

Về thành quả mà nói, nó là Quả Phật hoàn thiện

​

​

4.4 Trường hợp dựa vào Động Từ

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ (cho Ngoại Động Từ): 

​

སྒྲུབ་པར་བྱེད།

སྒྲུབ་ hoàn thành, པ ai đó, ར་ như là, བྱེད (đang làm), ། 

đang hoàn thành, 

(Động Từ ‘đang hoàn thành’ phù hợp với chủ thể của Động Từ ấy)

​

​

བསྒྲུབ་པར་བྱ།

བསྒྲུབ་པ cái để được hoàn thành, ར་ như là, བྱ để làm/xem, ། 

nên hoàn thành, 

(Động Từ ‘nên hoàn thành’ phù hợp với vật thể của Động Từ ấy)

 

​

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ (cho Nội Động Từ): 

 

ཞི་བར་བྱེད།

ཞི་བར་ để đã làm cho thanh sạch, བྱེད đang làm/khiến, ། 

khiến cho thanh sạch

​

​

ཐོས་པར་བྱ།

ཐོས་པར་ để đã nghe, བྱ sẽ khiến,།

phải được nghe

​

​